معیار تفاوت مؤمنان در بهره مندى از نور ولی عصر(عج)
ميزان بهره مندى هركس از وجود امام غايب عليه السّلام به ميزان دارائيش از نور ولايت ايشان مى باشد. بهرۀ مؤمنان از اين نور، متفاوت است و همين تفاوت، باعث اختلاف درجۀ افراد در بهره مندى از امام غايب (عج) مى شود. محور و اساس ولايت امام (عج) معرفت ايشان است و از آن جا كه معرفت امام (عج) داراى اقسامى است (معرفت به اسم و صفت) و معرفت به اوصاف امام (عج)نيز درجاتى دارد. (غيابى، حضورى و شهودى) حظّ و بهرۀ مؤمنان از معرفت امام (عج) در يك رتبه و درجه قرار نمى گيرد.
کیفیت بهره مندی از امام مهدی (عج) در زمان غیبت در بیان خود حضرت
نحوه بهره مندی از من در زمان غیبت، مانند استفادۀ خورشيد است هنگامى كه در پشت ابرها پنهان شود.(۱)
هركس
با اين همه آثار و معجزات و آيات و روايات، باز هم منكر وجود مباركش شود،
مانند كسى است كه منكر وجود خورشيد گردد، هنگامى كه در پشت ابرها از
ديدگان، به ظاهر پنهان است، گرچه آثار وجودش به جهانيان مى رسد.
هرچند
خورشيد در پس ابر براى مدّتى پنهان مى گردد، امّا نور روشنى بخش خود را از
جهانيان دريغ نمى كند و باز هم از پس ابر زمين و آسمان را روشن مى كند،
امام(عج) نيز هرچند كه در پس پرده غيبت قرار دارد، امّا نور ولايت آن حضرت
بر همۀ عالميان پرتوافكن است، چه اين كه اگر نور آن امام نباشد، بنابر
روايات معصومين عليهم السّلام زمين و اهل آن از بين مى روند و اوست كه امان
اهل زمين است.(۲)
تفاوت مؤمنان در بهره مندى از نور ولايت امام مهدی (عج)
ميزان
بهره مندى هركس از وجود امام غايب عليه السّلام به ميزان دارائيش از نور
ولايت ايشان مى باشد. بهرۀ مؤمنان از اين نور، متفاوت است و همين تفاوت،
باعث اختلاف درجۀ افراد در بهره مندى از امام غايب (عج) مى شود. محور و
اساس ولايت امام (عج) معرفت ايشان است و از آن جا كه معرفت امام (عج) داراى
اقسامى است (معرفت به اسم و صفت) و معرفت به اوصاف امام (عج)نيز درجاتى
دارد. (غيابى، حضورى و شهودى) حظّ و بهرۀ مؤمنان از معرفت امام (عج) در يك
رتبه و درجه قرار نمى گيرد.
علاوه بر اين، معرفت، آثار و لوازمى
دارد و مهم ترين آنها عبارتند از: تسليم و محبّت به ايشان، ذكر آن حضرت،
تعلّم و تعليم علوم ايشان، انتظار فرج امام (عج)، دعا براى وجود مقدّس
حضرت، نصرت ايشان، احساس حضور در محضر امام (عج) و رعايت ورع در دين.
بروز
و ظهور هريك از اين آثار، به درجۀ معرفت شخص نسبت به هريك از اوصاف امام
(عج)باز مى گردد. هرقدر، درجۀ معرفت انسان، بالاتر رود، اين آثار، بيشتر
بروز پيدا مى كند و هرچه معرفتش ضعيف تر باشد، ظهور اين آثار كم رنگ تر
مى شود.
در مجموع بايد گفت حظّ و بهرۀ اهل ايمان از نور ولايت امام
(عج) به تعداد افراد ايشان متفاوت است و شايد هيچ دو نفرى را نتوان يافت كه
دقيقا يك درجه از ولايت را داشته باشند. حتّى مى توان گفت كه حظّ و بهرۀ
هر فرد نيز در طول حالات مختلفش يكسان نمى ماند. ممكن است در يك حالت روحى
خاص، كمّ و كيف انتظار در او با حالات ديگرش متفاوت باشد و وجدانا نيز
همين طور است.
به علاوه در جاى خود اثبات مى شود كه درجات ايمان نيز
دقيقا به درجات ولايت انسان بستگى دارد. بنابراين حالات مختلف انسان در
مورد ولايت ائمّه عليهم السّلام در درجۀ ايمان او، تأثير مستقيم و عميق
دارد.
هركس مى تواند با عمق بخشيدن به معرفت هاى خود نسبت به اوصاف
امام (عج) و التزام بيشتر و بهتر به آثار و لوازم اين معرفت ها، حظّ و بهرۀ
خويش-از وجود ايشان در زمان غيبت-را بيشتر و بهتر كند.
سطح پايين و بالاى بهره بردن از خورشيد پشت ابر
در
اين وادى، مؤمنان تفاوت هاى بسيارى با يكديگر دارند. برخى آن قدر ضعيف و
كم بهره از معرفت و لوازم آن هستند كه با وجود اعتراف و تصديق اوّليه نسبت
به وجود امام غايب عليه السّلام و مقام امامت ايشان، به خاطر سستى در عقيدۀ
خود و اهميّت ندادن به اين امر خطير، تا مرز انكار فايدۀ وجودى امام عليه
السّلام در زمان غيبت سقوط مى كنند و بدون آن كه خودشان متوجّه باشند،
سخنانى را به زبان مى آورند كه عملا مخالفان امامت به آن معتقد هستند و لذا
آب به آسياب دشمنان اهل بيت عليهم السّلام مى ريزند و به اين وسيله، خود
را در معرض از دست دادن نور ولايتى قرار مى دهند كه پيش از اين دارا بودند.
هشدارهايى
كه در احاديث ائمّه عليهم السّلام نسبت به زمان طولانى غيبت امام عصر (عج)
وجود دارد، نشانگر اين حقيقت تلخ مى باشد كه چنين خطرى در اين زمان به طور
جدّى مطرح مى باشد و اگر احتمال آن، جدّى گرفته نشود به سراغ هر كس در هر
رده اى مى آيد تا آن جا كه اكثر معتقدان به امامت امام عصر (عج) را از
عقيدۀ خود برمى گرداند.
امّا آنها كه هشيارانه عمل مى كنند و با
اداى شكر نعمت ولايت امام عصر (عج)با قلب و زبان و عمل خويش، از خداوند،
نور ولايت بيشترى را طلب مى نمايند، مى توانند بهره هاى زيادى از خورشيد
پشت ابر امام عليه السّلام ببرند و تا آن جا ترقّى كنند كه به فرمودۀ امام
زين العابدين عليه السّلام غيبت امام عليه السّلام براى ايشان به منزلۀ
«مشاهده» گردد.
متن عبارت ايشان خطاب به يكى از بهترين يارانشان چنين است:
اى
ابو خالد، همانا اهل زمان غيبت او (حضرت مهدى (عج)) كه اعتقاد به امامت
ايشان دارند و منتظر ظهورش مى باشند، از مردم همۀ زمانها بهترند. زيرا خداى
تبارك و تعالى چنان عقل و فهم و معرفتى به آنها عنايت فرموده كه غيبت براى
آنها به منزلۀ ديدن حضورى شده است.(۳)
اصل و پايۀ حصول اين حالت را
دو ركن ركين دانسته اند: يكى اعتقاد به امامت آن حضرت در زمان غيبت و
ديگرى انتظار ظهور ايشان. مسألۀ اوّل همان معرفت نسبت به آن حضرت است كه
محور ولايت ايشان مى باشد و دومى نيز يكى از مهم ترين آثار و لوازم اين
معرفت. هر دو ركن، داراى درجات و مراتب است و در درجات پايين آن، غيبت امام
عليه السّلام به منزلۀ مشاهدۀ ايشان نمى گردد. امّا اگر به لطف خدا و امام
زمان(عج) و همّت و جدّيت خود شخص، درجۀ بالايى از عقل و فهم و معرفت براى
او حاصل شود، به تحقّق اين حالت نزديك مى گردد.(۴)
منابع:
۱- توقیع حضرت (عج) به احمدبن اسحاق ، کمال الدین و تمام النعمه ج ۲ ص۴۸۳
۲- موعودنامه مجتبی تونه ای ص ۳۰۷
۳ - كمال الدين و تمام النعمة، باب ۳۱، ح ۲
۴- رازپنهانی و رمز پیدایی ، محمد بنی هاشمی ج ۱ صص۸۱-۷
گروه فرهنگ جهان نیوز